Kurban Keserken Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Noktalar

Kurban keserken nelere dikkat edilmelidir:

• Besmelenin akabinde hiçbir şey ile ilgilenmeyip kurbanı hemen boğazlamak şarttır. Hatta, besmeleden sonra bıçağı bilerse (bes­meleyi) tekrar etmek lazımdır. (Bezzâziye)
• “Bismillâhi Allâhü Ekber” dedikten sonra kurban yerinden kalkıverse tekrar yatırılıp ke­serken yeniden besmele çekilir. (Hülâsa)
• Besmeleden sonra elindeki bıçağı bırakıp başka bir bıçak alsa (besmeleyi) tekrar etmek gerekmez. Lakin bir kurban üzerine besmele okuduktan sonra onu bırakıp diğerini kesecek­se besmeleyi tekrarlamak gerekir. (Hindiyye)
• Kurbanı iki kişi kesse, ikisinin de besmele okuması gerekir.
• Bir kimse birkaç kurbanı birbiri ardınca boğazlasa her birinde besmeleyi tekrarlaması gerekir.
• Kurbanın vücudundan yenmesi tahrîmen mekruh (harama yakın derecede uygun görülmeyen) olan organları; Yumurtaları, Bezeleri, Mesanesi, Ödü, Kesilen hayvanın vücudundan akan kanı, Erke­ğin tenasül uzvu, Dişinin tenasül uzvudur. (Dürrü’l-Muhtâr ve hâşiyesi)
• Bıçağı, kurbanı yatırdıktan sonra bilemek mekrûhtur. (Dürrü’l-Muhtâr)
• Kurbanı keskin olmayan bıçak ile kesmek,
• Keskin olmayan bıçağı kurbanın boğazına birkaç defa sürmek
• Kurbanı kesilecek yere bacağın­dan sürüyerek çekmek
• Kurbanı incitmek
• Canı çık­madan derisini yüzmeye başlamak
• Başını birden kesip yüzmek
• Kıbleye çevirmemek
• Hamile olan hayvanı kesmek mekruhtur.

HANGİ HAYVANLAR KURBAN EDİLİR?

• Kurban edilebilen hayvanlar; koyun, keçi, sığır(dana, tosun, inek) , câmûs (manda) ve devedir. Koyun ve keçi bir yaşında, sığır ve câmûs iki yaşında, deve beş yaşında kurban olunur. Lâkin kuzu büyük olup bir senelik koyundan fark olunamazsa altı ayı tamam edince kurban olur. (Vahdetî)
• Kurban vahşi (yabani) olmamalıdır.
• Koyun ve keçi hisse kabul etmez. Bir ko­yun, bir keçi bir kimse için kurban olur.
• Bir sığır(dana, tosun, inek), bir câmûs, bir deve yedi kimse için kurban olur. Yani yedi kişi, ortak olarak bir sığırı veya deveyi kurban edebilirler. Ortak­lar tek, çift veya yediden az olabilir. (Hindiyye)
• Bir kimse iki koyun kurban kesebilir. Hazret-i Resûl-i Ekrem sallallâhü aleyhi ve sellem Efen­dimiz her sene iki koyun kurban ederdi. Vedâ haccında yüz deve kurban eylediler. (Hindiyye)
• Ortak olarak inek, öküz, tosun, deve veya câ­mûs kurban etmekte güzel olan, ortakla­rın kurbanı hepsinin birlikte almaları veyahut içlerinden birine vekâlet verip aldırmalarıdır. (Dürrü’l-Muhtâr)
• Bütün ortakların kurbanda ibâdete, se­vap ve fedâ-i nefse niyet etmeleri, hisseleri eşit ve hepsinin Müslüman olmaları şarttır. Ortakların hep­si kurbanı ibâdet niyetiyle kestiği halde, bazısı kazâ, nezir veya nâfi­le olarak kesmiş olsalar zarar vermez. (Red­dü’l-Muhtâr, Vahdetî, Dürer)
• Ortakların bazısı vâcib kurbanına diğer­leri sünnet, nâfile, nezir ve akîka kurbanına niyet etseler yahut ortakların bazısı ölü yahut çocuk veya bunamış olsa câiz olur. (Kâzîhân)

KAPAK ATMAK NEDİR?

Özellikle büyükbaş kurbanlarda 2 yaş sınırı olduğu için çok dikkat etmek gerekir. Dana, tosun ve ineğin 2 yaşını doldurduğunu anlamak için dişlerine bakmak gerekir. Halk arasında kapak atma denen husustur. İki ön süt dişlerinin yetişkin dişleriyle değişmiş olması dananın kapak attığı anlamına gelir.

HANGİ KURBAN DAHA FAZİLETLİDİR?

• Eti çok ve bedeli yüksek olan kurban eti az ve bedeli düşük olan kurbana göre daha makbuldür.
• Kurban edilecek koyun veya keçinin eti, yedi ortağın kestiği büyük baş kurbanın bir hissesine eşit olursa, koyun yahut keçi kesmek daha faziletlidir.
• Aksi halde yedi hisseden bir hisseye ortak olmak daha faziletlidir.
• Koç koyundan, keçi tekeden, eti ve kıymeti çok olan az olandan daha makbuldür. Kurbanın yağlı, güzel ve büyük olması güzel ve makbuldür. (Münye ve Hindiyye)
• Koyunun gözleri, karnı, ayakları ve göğsü kara olanı makbuldür. (İbn-i Âbidîn) Resûl-i Ek­rem sallallâhü aleyhi ve sellem Efendimiz gözü kara, karnı kara, ayakları kara, diğer âzâları beyaz olan koç kurban eylediler. (Şerh-i Şir’a)
• Kurban edilecek bir inek ile öküzün kıy­metleri ve etleri müsâvi (eşit) olursa -eti güzel olduğundan- inek efdaldir. (Hindiyye)

HANGİ HAYVANLAR KURBAN OLMAZ?

• Bir veya iki gözü kör hayvanları kurban et­mek câiz olmaz.
• Zayıflıktan ilikleri erimiş hayvanı kurban etmek câiz olmaz.
• Kesileceği yere gitmeye gücü yetmeyen, yâni hiç yürüyemeyen hayvanı kurban etmek câiz olmaz.
• Kulaklarından biri olmayan hayvanı kurban etmek câiz olmaz. (Kuhistânî, Reddü’l-Muhtâr)
• Burnu kesik hayvanı kurban etmek câiz ol­maz. (Şurunbulâlî)
• Sığır, koyun veya keçinin, bir memesi git­miş veya kurumuş ise câiz olmaz. Lâkin yavru­sunu emzirebiliyorsa câiz olur. (Hülâsa)
• Deli hayvan karnını doyuramazsa kurban etmek câiz olmaz. (Dürrü’l-Muhtâr)
• Dişsiz hayvanı kurban etmek câiz değildir. (Nimet-i İslâm)
• Eğer dişlerinin çoğu var ise kerâhetle câiz­dir. (İbn-i Âbidîn)
• Dişsiz hayvan dişli hayvan gibi yayılıp karnı­nı doyurur ise câiz olur. (Fetavâyı Hindiye)
• Ölmek üzere olan hayvanı kurban etmek câiz olmaz.
• Kulak ve kuyruğu çok kısalmış, gözünün görmesi çok azalmış hayvanı kurban etmek câiz olmaz.
• Kulağının biri dibinden kesilen yahut doğ­duğunda bir kulağı olmayan hayvanı kurban etmek câiz olmaz. (Hindiyye)
• Bir kimsenin Emânet olarak almış olduğu hayvanı kendisi için kurban etmesi câiz olmaz.
• Almaya vekil olduğu hayvanı kendisi için kesse câiz olmaz. Kocası, karısının veyâhut ka­rısı kocasının kurbanını izni olmayarak ken­disi için kesse câiz olmaz. Kıymetini vererek râzı etse de câiz olmaz. (Hülâsa, Hâdimî)

KURBAN VE DİĞER HAYVANLARI KESMESİ HELÂL OLMAYAN KİMSELER

• Mecûsî’nin (ateşperestin) kestiği yenmez. (Dâmad)
• Mürtedin yani (maazallah) İslâm’dan çıkmış olan kimsenin kestiği yenmez. (Reddü’l-Muhtâr)
• Besmeleyi kasten terk edenin kestiği haram­dır. (İbn-i Âbidîn)
• Besmeleyi hata ile terk etmek zarar etmez. (Mültekâ)
• Besmele ile kesilenin helâl olacağını bil­meyenin besmeleyi terketmesi zarar vermez. (Red­dü’l-Muhtâr)

KURBAN NAMAZI NASIL KILINIYOR? KURBAN KESİLDİKTEN SONRA KILINAN NAMAZA NASIL NİYET EDİLİR? KURBAN KESİLDİKTEN SONRA NASIL NAMAZ KILINIR?

• Kurban sahibi kurbanını kestikten veya baş­ka birine kestirdikten sonra “Kurbanınızı kestiğinizde elinizdeki bıçağı bırakın. Sonra iki rek’at namaz kılın. Müslümanlardan han­gi kimse bu iki rek’at namazı kılar da Allahü Teâlâ hazretlerinden bir şey isterse Allahü Teâlâ hazretleri elbette o kimseye istediği şeyi verir.” hadîs-i şerîfine uyarak iki rek’at namaz(*) kılmak müstehaptır. Bu namazdan sonra:
• “Allâhümme hâze’l-kebşu, (ev hâze’l-baka­ru, ev hâze’l-ma‘zü)(8) minke ve leke ve ileyke. Fete­kabbel minnî bilutfike ve keramike kemâ tekabbelte min İbrâhîme Halîlike ve İsmâîle Zebîhıke ve Muhammedin Habîbike bifazlike ve cûdike ve keramike yâ ekrame’l-ekramîn”(9) duâsını okuyup dinî ve dünyevî hâcetler istenir. (Ziyâ-i Ma’nevî)
• (7) Namazın birinci rek’atinde Fatiha’dan sonra “İnnâ a’taynâ..”, ikinci rek’atinde “Kul hüvellahü ehad…” sûresi okunur. (Duâ ve İbâdetler, Fazilet Neşriyat)
• Koç ise duaya “Allâhümme hâze’l-kebşu..”, sığır ise “Allâhümme hâze’l-bakaru..”, keçi ise “Allâhümme hâze’l-ma‘ zü..” diye başlar.
• (9) Yâ Rabbi, bu koyun (veya sığır veya keçi) sendendir ve senin rızân için sanadır. Lütfunla ve kereminle Halîlin İbrâhim (a.s.) ve zebîhin (kurbanın) İsmâîl (a.s.)’dan ve Habîbin Muhammed (s.a.v.)’den kabul ettiğin gibi kabul et. Fazlın, lütfun ve kereminle ey Ekrame’l-ekramîn.